In goed vertrouwen. Wat is dat eigenlijk?
Uit dit recent onderzoek blijkt dat goed vertrouwen niet alleen een juridisch begrip is, maar ook een aspect dat verband houdt met de persoonlijke relatie tussen de franchisegever en zijn franchisenemers. Het is een zeer belangrijk begrip in het dagelijkse management van de franchisegever/franchisenemer-relatie en het strategisch management van de keten als geheel. Indien men zich bewust is van het goede vertrouwen in de franchiserelatie en de potentiele impact ervan, zou dit ingezet kunnen worden om gezamenlijk betere resultaten te behalen en om aan een effectievere relatie te bouwen.
Goed vertrouwen in franchising is vooral belangrijk vanwege de ongelijkheid in kennis en macht van betrokken partijen. Ondanks de verwijzingen naar goed vertrouwen in veel ethische codes voor franchising en in gerechtelijke uitspraken, is het antwoord op de vraag ‘Wat betekent goed vertrouwen in franchising?’ niet in één definitie te vatten. In de Europese ethische code voor franchising wordt bijvoorbeeld aangegeven: “Franchising is […] gebaseerd op een nauwe en voortdurende samenwerking tussen juridisch en financieel gescheiden en onafhankelijke ondernemingen, de Franchisegever en zijn individuele franchisenemers […] ” (www.eff-franchise.com/Data/Code%20of%20Ethics2.pdf). Deze weergave duidt op de onderliggende complexiteit van de franchisegever/franchisenemer-relatie: een juridische relatie die niet alleen ingewikkelde commerciële regelingen biedt, maar ook de uitdagingen die inherent zijn aan een voortdurende persoonlijke relatie.
De Franse versie van de Europese ethische code voor franchising (bijgewerkt in januari 2017) gaat verder door te specificeren dat “de belangrijkste ethische principes voor de relatie tussen franchisegever en franchisenemer goed vertrouwen, billijkheid, transparantie en loyaliteit zijn, die de basis vormen voor een relatie van wederzijds vertrouwen tussen de partijen”.
Hoewel begrippen als transparantie, vertrouwen, loyaliteit, billijkheid, fair play, eerlijkheid, respect, ethiek, vriendelijkheid en naar beste inspanningen prominent aanwezig zijn, lijkt de precieze betekenis van goed vertrouwen toch moeilijk te beschrijven.
De geïnterviewden die beweerden dat goed vertrouwen de basis is van een effectieve franchiserelatie, erkenden goed vertrouwen als een commerciële en niet alleen een juridische norm. Zij gaven aan dat goed vertrouwen de basis is voor een goede franchiserelatie.
De disbalans tussen macht en informatie in de franchiserelatie is een realiteit die regelmatig tot uitdrukking is gekomen in mediaberichten over de sector en wordt behandeld in academisch commentaar (o.a. Méresse, 2017). Het is niet verrassend dat alle geïnterviewde franchisenemers en franchisegevers uit dit onderzoek verwezen naar een ongelijke relatie. Alhoewel ook wel werd aangegeven: “Het gaat hier, dat is duidelijk, om het gemeenschappelijk belang van de partijen. Dat is het”.
Onderzoek
Het betreft hier een wetenschappelijk onderzoek waarbij 18 diepte-interviews met franchisenemers, franchisegevers en advocaten die gespecialiseerd zijn in franchising, hebben plaatsgevonden. Alle geïnterviewden waren actief op de Franse markt, de belangrijkste franchisemarkt in Europa met 1.900 franchisegevers, 71.508 franchise-vestigingen en € 55,10 miljard aan totale omzet in 2016 (Franse franchisefederatie, 2017).
Bron: Perrigot, R., Terry, A., Di Lernia, C., Good faith in franchising. The perceptions of franchisees, franchisors and their lawyers in the French context. International Journal of Retail & Distribution Management Vol. 47 No. 3, 2019 pp. 246-261, DOI 10.1108/IJRDM-02-2018-0043.
